SZK JAŚMIN - Wielośrodowiskowy Zautomatyzowany System Zarządzania Kryzysowego jest innowacyjnym oraz rozlegle działającym rozwiązaniem, dedykowanym dla struktur krajowego systemu zarządzania kryzysowego, NATO i UE. Zapewnia kompleksowe teleinformatyczne wsparcie działań administracji publicznej (także służb mundurowych, w tym wojska) i samorządowej podczas sytuacji ratowniczych i/lub kryzysowych oraz związanych z realizacją zadań prewencyjnych. System ten wspiera procesy zarządzania, planowania, dowodzenia, kierowania, a także monitorowania (obrazowania) rzeczywistych zagrożeń o charakterze polityczno-militarnym oraz niemilitarnym.

SZK JAŚMIN jest jednym z głównych systemów / komponentów programowych SWD C3IS JAŚMIN (w przypadku zastosowania w Siłach Zbrojnych zwanego też Wielodomenowym Zautomatyzowanym Systemem Systemów Zarządzania Walką na wszystkich poziomach dowodzenia i działania wojsk). To kompleksowe rozwiązanie jest wdrożone i z powodzeniem w nieograniczonym zakresie eksploatowane w SZ RP, zwłaszcza w postaci HMS C3IS JAŚMIN (Wielodomenowego Zautomatyzowanego Systemu Zarzadzania Walką Poziomu Operacyjnego/Taktycznego).

Użytkownikami SZK JAŚMIN mogą być jednostki i komórki organizacyjne: służb publicznych (m.in.: Policji, Straży Pożarnej, Straży Granicznej, Ratownictwa Medycznego, Centrów Zarządzania Kryzysowego wszystkich szczebli oraz pozostałych struktur działających w czasie sytuacji kryzysowych), a także resortu Obrony Narodowej (np.: Sztabu Kryzysowego, Centrów i Zespołów Zarządzania Kryzysowego oraz Wojskowych Zgrupowań Zadaniowych).

SZK JAŚMIN jest systemem składającym się ze specjalistycznego oprogramowania / Wielośrodowiskowego Zautomatyzowanego Systemu Zarządzania Kryzysowego - SZK C3IS JAŚMIN (głównego komponentu omawianego rozwiązania) oraz dedykowanego sprzętu IT, umożliwiającego globalne zarządzanie kryzysowe - w tym monitorowanie stanu sił i środków wydzielonych do reagowania kryzysowego - np. na terenie całego kraju. Rozwiązanie to jest zintegrowane / współpracuje z pozostałymi systemami / komponentami programowymi ww. SWD C3IS JAŚMIN (w zależności od potrzeb może też np. wykorzystać wybrane ich funkcjonalności) oraz Systemem Bezpiecznej Wymiany Informacji (SBWI), który jest od kilkunastu lat w trybie ciągłym z powodzeniem eksploatowany w strukturach rządowych, jednostkach i instytucjach im podległych, w tym w MON, gdzie funkcjonuje pod skróconą nazwą SARON i stanowi zasadniczą resortową platformę / sieć teleinformatyczną, która zapewnia m.in.: grupowe powiadamianie i alarmowanie, a także wymianę informacji (w przypadku potrzeby również niejawnych) pomiędzy dyżurnymi służbami operacyjnymi.

Główne funkcjonalności SZK JAŚMIN:

• planowanie, wsparcie, kierowanie, koordynacja i kontrola działań, poprzez m.in.: mechanizmy optymalizacji rozwiązań (narzędzia kalkulacji, weryfikacji i symulacji), dynamiczne tworzenie zestawienia sił i środków, opracowywanie wariantów działań, plany zabezpieczenia logistycznego itp.;
• bieżące gromadzenie, przetwarzanie, agregacja i dystrybucja informacji o prowadzonych akcjach ratowniczych w zakresie:
  • incydentów (np.: zakłóceń bezpieczeństwa i porządku publicznego),
  • zdarzeń (np.: skażeń ujęć wody oraz pożarów lasów i/lub terenów przemysłowych),
  • zagrożeń (np.: epidemiologicznych, terrorystycznych lub związanych z procesami migracyjnymi oraz możliwością zawalenia mostów),
  • informacji o terenie (np.: obszarach zalewowych, stanie wałów przeciwpowodziowych oraz skażeniu chemicznym),
  • danych o ludności (np.: lokalizacji i ilości osób pozostających w budynkach lub obszarach działania, w celu dostarczenia im żywności lub ewakuacji),
  • informacji o zasobach (np.: ludzkich, obiektach, jednostkach, sprzęcie i środkach ochrony);
• automatyczne i bieżące raportowanie o stanie prowadzonych działań oraz dostępnych zasobach w zespołach ratowniczych;
• sprawne przekazywanie wybranym adresatom (strukturom, jednostkom oraz ich stanom osobowym, a także w razie potrzeby ludności) ważnych w danej chwili informacji (alarmów, różnego rodzaju powiadomień o zagrożeniach, poleceń, rozkazów, meldunków, raportów itp.) praktycznie w dowolne miejsce ich aktualnego usytuowania;
• współpraca z systemami innych resortów (w tym: Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Państwowej Straży Pożarnej, Policji, Straży Granicznej, Państwowego Ratownictwa Medycznego itp.) poprzez zastosowanie scentralizowanego portalu WWW - Web Portal JAŚMIN, umożliwiającego m.in. współdzielenie dokumentów i zautomatyzowaną dwukierunkową wymianę danych z SZK JAŚMIN;
• wysoki poziom bezpieczeństwa poprzez zapewnienie wieloklauzulowej wymiany i przetwarzania informacji (w tym również w sieciach niejawnych) poprzez zastosowanie odpowiednich mechanizmów: etykietowania, szyfrowania, uwierzytelniania i kontroli dostępu w sieciach teleinformatycznych (np.: zgodnych z koncepcją NATO XML Labelling, infrastruktury klucza publicznego PKI, VPN, IPSec i TLS/SSL);
• obrazowanie i monitorowanie na cyfrowych podkładach mapowych rzeczywistych sytuacji ratowniczych / kryzysowych na podstawie informacji GPS, danych wprowadzonych przez m.in. żołnierzy / funkcjonariuszy / ratowników oraz obrazów video i zdjęć z miejsca akcji;
• integracja i współpraca z bezzałogowymi statkami powietrznymi w zakresie bieżącej transmisji obrazu wideo z terenów / obszarów objętych blokadą, kwarantanną, akcjami poszukiwawczo-ratowniczymi, pożarami, powodziami itp.;
• modułowa architektura systemu zapewniająca dedykowane: oprogramowanie klienckie i serwerowe, funkcjonalności oraz usługi dla personelu lokalnego (realizującego proces zarządzania kryzysowego) i zdalnego (działającego w terenie), a także umożliwiająca elastyczną i łatwą rozbudowę o nowe możliwości oraz dodatkowe miejsca pracy;
• szeroka interoperacyjność systemu gwarantująca wymianę informacji z systemami resortu Obrony Narodowej, NATO i UE, dzięki zaimplementowanym standardom: MIP DEM B3.1, NFFI i FFI-MTF (STANAG 5527), Link 16 - JREAP-C (STANAG 5516 i STANAG 5518), VMF, NVG i JIPS, ADatP-3 (B11C/F, B12.2, B13.1 i B14) - STANAG 5510, JDSSEM (STANAG 4677), BRM (autorski i unikalny protokół replikacji danych na wąskopasmowych środkach łączności), HLA, DIS, SMTP, CBRN (ATP45), OTH-GOLD, WMS i WMF oraz APP-6(A)/(C);
• szeroki wachlarz usług sieciowych: rozmowy głosowe w technologii IP (VoIP), wideokonferencje (VTC), transmisje strumieniowe audio/wideo (RTMP), poczta elektroniczna (e-mail), portal WWW, rozmowy tekstowe (CHAT), FAX itp.;
• automatyczna i efektywna wymiana informacji poprzez dowolne środki radiowe (również w kanałach o niskiej przepustowości i wysokich zakłóceniach);
• wykorzystanie dostępnych mediów telekomunikacyjnych, np. sieci komórkowych GSM/LTE/CDMA i publicznych PSTN oraz VoIP;
• zarządzanie wszystkimi zasobami systemu (usługami, urządzeniami teleinformatycznymi i kontami użytkowników);
• zautomatyzowane mechanizmy i usługi replikacji oraz archiwizacji danych (wszystkich zdarzeń) w całym systemie;
• zdolność szybkiego i wygodnego dołączania służb ratowniczych i kryzysowych do systemu poprzez wykorzystanie aplikacji mobilnej zainstalowanej na współczesnych smartfonach, co umożliwia znaczące zautomatyzowanie procesu pozyskiwania informacji bezpośrednio od np. ratowników uczestniczących w akcji;
• monitorowanie osób przebywających na kwarantannie poprzez śledzenie ich miejsca pobytu;
• współpraca z systemami symulacyjnymi umożliwiająca: wielokrotne odtwarzanie wielu różnych wariantów działań, sytuacji, zachowań i efektów podejmowania decyzji oraz efektywną realizację szkoleń dla Użytkowników w zakresie m.in. skutecznego wykorzystania systemu oraz przygotowania się na eliminację i/lub minimalizację skutków praktycznie dowolnego zdarzenia kryzysowego.

Przykładowe przypadki sytuacji kryzysowych i ich zobrazowanie w Systemie Zarządzania Kryzysowego JAŚMIN przedstawia poniższy schemat.

 

Możliwości zastosowania SZK JAŚMIN w strukturach zarządzania kryzysowego SZ RP i administracji publicznej przedstawia poniższy diagram.

 

Przykłady praktycznego wykorzystania SZK JAŚMIN przedstawiają poniższe ilustracje.

SZK JAŚMIN (w tym jego główne komponenty sprzętowe i programowe) był również wielokrotnie wyróżniany i nagradzany, m.in.:

• w 2016 r. wyróżnieniem MON przyznanym w konkursie Innowacje dla Sił Zbrojnych RP dla platformy JAŚMIN, której jednym z zasadniczych systemów jest SZK JAŚMIN;

• w 2018 r. nagrodą Defender - za najnowszą / znacznie rozbudowaną wersję SWD C3IS JAŚMIN, którego jednym z głównych systemów / komponentów programowych jest SZK C3IS JAŚMIN, dedykowany również dla struktur zarządzania kryzysowego;

• w 2021 r. nagrodą GRAND PRIX za SZK JAŚMIN otrzymaną w ramach ogólnopolskiego konkursu Lider Bezpieczeństwa Państwa, odbywającego się pod patronatem honorowym Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego oraz Szefa Narodowego Centrum Badań i Rozwoju;

• w 2019 r. nagrodą Air Fair za Sieciocentryczny System Wspomagania Dowodzenia C3IS JAŚMIN (którego jednym z zasadniczych komponentów jest również SZK C3IS JAŚMIN), zapewniający m.in.: integrację, zobrazowanie i wymianę informacji ze statkami powietrznymi;

• nagrodą „Projekt Roku PMI Poland Chapter” w konkursie organizowanym przez międzynarodowy instytut PMI (Project Management Institute), uzyskaną podczas Międzynarodowego Kongresu PMI Poland Charter w 2017 r., objętego honorowym patronatem Ministerstwa Cyfryzacji. Została ona przyznana za projekt „KTSA GSM”, którego rezultatem było opracowanie innowacyjnego oprogramowania i jego funkcjonalności zwiększających szybkość działania oraz wydajność wysoce specjalistycznego systemu rozległego, instytucjonalnego i osobowego powiadamiania / alarmowania, który jest także integralnym elementem SZK JAŚMIN;

• w 2018 r. wyróżnieniem Prezydenta Miasta Bydgoszczy za dotychczasowe zaangażowanie i ponadstandardowe działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa mieszkańców Bydgoszczy. Było to zwieńczeniem i podsumowaniem efektywnego wdrożenia i wykorzystania SZK JAŚMIN przez bydgoskie Centrum Zarządzania Kryzysowego podczas międzynarodowych imprez masowych, np. mistrzostw Europy UEFA European U21 w 2017 r.