Miało to miejsce w trakcie tegorocznej edycji ww. największego sojuszniczego ćwiczenia interoperacyjności bojowej, w którym grupa naszych inżynierów (kolejny raz najliczniejsza polska) i szeroka gama rozwiązań JAŚMINa (ponownie także zdecydowanie największa spośród krajowych wyrobów techniki wojskowej) z powodzeniem po raz szesnasty (też rekordowy jeżeli chodzi o narodowych producentów) wzięły aktywny i szeroki zakresowo udział. Efektywna obecność naszych specjalistów w każdej kolejnej edycji NATO CWIX była i jest dla nich bezcenną możliwością: zdobywania i dzielenia się wiedzą, uzyskiwania nowych doświadczeń i tym samym wniosków do ciągłego rozwijania Wielodomenowego Systemu Systemów Zarządzania Walką i Łączności JAŚMIN w środowisku koalicyjnym.

W trakcie przedmiotowego ćwiczenia wszystkie rozwiązania / systemy JAŚMINa po raz kolejny pozytywnie przeszły testy (było ich ponad 1000, co stanowi 42% wszystkich testów przeprowadzonych na polskich systemach z dziedziny wsparcia dowodzenia, działań wojsk oraz łączności) i z dużym sukcesem odegrały swoją rolę w wielu specjalistycznych - dedykowanych obszarach zainteresowania organizatorów niniejszego ważnego przedsięwzięcia sojuszniczego (tzw. Focus Areas), m.in.: MIP (Multilateral Interoperability Programme), Land, FFT (Friendly Force Tracking), Comms (Communications), Maritime, Air, Space, Cyber, TDL (Tactical Data Links), LOG (Logistics - Medical - Movement & Transportation), MandS (Modelling & Simulation), OpCmd (Operational Command) oraz GeoMetOc (Geographical, Meteorological and Oceanographic Information).

Głównymi z wspomnianych produktów były najnowszej generacji:

• HMS JAŚMIN - Wielodomenowy System Zarządzania Walką i Łączności Poziomu Operacyjnego/Taktycznego, ukompletowany w następujące jedyne polskie, dojrzałe i wdrożone w szerokim zakresie do SZ RP wyroby techniki wojskowej: węzeł teleinformatyczny - WTi / ZWT JAŚMIN oraz HMS C3IS JAŚMIN - oprogramowanie / Wielodomenowy Zautomatyzowany System Zarządzania Walką Poziomu Operacyjnego/Taktycznego, który jest zasadniczym komponentem SWD C3IS JAŚMIN (oprogramowania / Wielodomenowego Zautomatyzowanego Systemu Systemów Zarządzania Walką) i posiada najważniejsze funkcjonalności jego pozostałych / poniższych oprogramowań / zautomatyzowanych systemów zarządzania walką i w razie potrzeby łatwo oraz sprawnie może posiadać wszystkie z nich i stać się podobnym oprogramowaniem / tego typu ww. zautomatyzowanym Systemem Systemów, co jest jego dodatkową ważną cechą;
• BMS JAŚMIN - System Zarządzania Walką i Łączności Batalionu, Kompanii, Plutonu i Drużyny, także składający się z następujących jedynych narodowych, dojrzałych i jednych z najnowocześniejszych w świecie rozwiązań: pokładowego węzła teleinformatycznego oraz BMS C3IS JAŚMIN - oprogramowania / Zautomatyzowanego Systemu Zarządzania Walką wskazanych szczebli (wchodzącego w skład wspomnianego już SWD C3IS JAŚMIN), w którego pożądane dodatkowe funkcjonalności w razie konieczności może być łatwo i sprawnie wyposażony ww. HMS C3IS JAŚMIN od lat szeroko wykorzystywany i rozwijany przez WP;
• JFSS JAŚMIN - również jedyny polski System Wymiany Danych dla Połączonego Wsparcia Ogniowego, w tym TZKOP (Taktycznych Zespołów Kontroli Obszaru Powietrznego), zawierający m.in.: Serwer Identyfikacji Bojowej CID JAŚMIN oraz oprogramowanie JFSS C3IS JAŚMIN (także wchodzące w skład ww. SWD C3IS JAŚMIN), które też w razie potrzeby może być łatwo i sprawnie zaimplementowane np. jako dodatkowy moduł programowy we wskazanym HMS C3IS JAŚMIN;
• DSS JAŚMIN - także jedyny polski System Zarządzania Walką i Łączności Żołnierza, wyposażony głównie w: personalny węzeł teleinformatyczny oraz DSS C3IS JAŚMIN - oprogramowanie / Zautomatyzowany System Zarządzania Walką wskazanego szczebla (również będący komponentem SWD C3IS JAŚMIN), które także w razie potrzeby może być łatwo i sprawnie zaimplementowane np. również jako dodatkowy moduł programowy w ww. HMS C3IS JAŚMIN;
• BFT C3IS JAŚMIN - funkcjonalność BFT (Blue Force Tracking), która jest jedną z podstawowych zdolności systemów wchodzących w skład SWD C3IS JAŚMIN i oczywiście też HMS C3IS JAŚMIN, zapewniającą zautomatyzowane śledzenie pozycji wojsk własnych (na poziomie taktycznym i w zależności od potrzeb też operacyjnym), do eksploatacji przede wszystkim na mobilnych stanowiskach / punktach dowodzenia. Funkcjonalność ta już od 2008 r. jest także z sukcesem wykorzystywana, badana i rozwijana w wielu międzynarodowych ćwiczeniach interoperacyjności, w tym w ramach testów mobilnych podczas NATO CWIX;
• CID JAŚMIN - Serwer Identyfikacji Bojowej istotnie usprawniający i zwiększający dokładność: identyfikacji obiektów wojsk własnych i sojuszniczych oraz wymianę danych w tym zakresie między rodzajami sił zbrojnych. Jego oprogramowanie CID C3IS JAŚMIN wchodzi w skład ww. JFSS C3IS JAŚMIN i oczywiście też w razie potrzeby może być sprawnie zaimplementowane w HMS C3IS JAŚMIN.

Ważną cechą ww. rozwiązań jest m.in. również to, że są one w zasadniczej części zunifikowane / wzajemnie spójne zwłaszcza programowo ze wspomnianym HMS JAŚMIN oraz oczywiście HMS C3IS JAŚMIN i posiadają tożsame oprogramowanie zarządzania jego zasadniczymi komponentami, w tym w całości programowymi.

W ćwiczeniu NATO CWIX 2023 wspomniane systemy Wielodomenowego Systemu Systemów Zarządzania Walką i Łączności JAŚMIN były intensywnie wykorzystywane i licznie badane w środowisku sojuszniczym w następujących zakresach:

1. Scenariuszowym - w ramach szeroko rozgrywanych scenariuszy operacyjnych: wojsk lądowych oraz FFT. W scenariuszu wojsk lądowych brały udział systemy kilku krajów, w tym HMS JAŚMIN na poziomie dywizji (ze wskazanym Węzłem Teleinformatycznym JAŚMIN oraz jego ww. oprogramowaniem wsparcia dowodzenia i działań wojsk HMS C3IS JAŚMIN), BMS JAŚMIN i JFSS JAŚMIN na poziomie batalionu oraz DSS JAŚMIN na poziomie kompanii, które były najbardziej zaangażowanymi rozwiązaniami w tym obszarze (ponad 75% aktywności spośród wszystkich etapów scenariusza lądowego). Ich działanie zostało z powodzeniem zweryfikowane poprzez wykonanie największej ilości przypadków testowych z wykorzystaniem standardów MIP, NVG oraz AdatP-3. W scenariuszu FFT jako osobne rozwiązanie wspólnie z kilkunastoma systemami innych państw testowany był BFT C3IS JAŚMIN - funkcjonalność systemu HMS C3IS JAŚMIN.
2. Testów bilateralnych MIP 4, w których HMS C3IS JAŚMIN jako jedyny polski system przeszedł 100% pozytywnych sprawdzeń na zgodność z najnowszą wersją tego standardu i tym samym pokazał gotowość do dalszego rozwoju w tym obszarze.
3. Oficjalnych testów AV&V (Assurance, Verification and Validation), przeprowadzonych przez CIAV (Coalition Interoperability Assurance and Validation), w ramach których po raz pierwszy uczestniczył HMS C3IS JAŚMIN i podlegał ocenie na zgodność z wybranymi wymaganiami FMN (Federated Mission Networking). Rozwiązanie to weryfikowane było w 3 obszarach: FFT, SI Land C2 Information Exchange oraz Land Tactical C2 Information Exchange.
4. Cross Domain Transfer - przesyłania informacji pomiędzy siecią jawną a niejawną z wykorzystaniem specjalstycznej diody dostarczonej przez NATO.
5. Funkcjonalnym, w którym także - po raz kolejny z dużym powodzeniem - przeprowadzono liczne sprawdzenia interoperacyjności rozwiązań: HMS JAŚMIN, BMS JAŚMIN, JFSS JAŚMIN, DSS JAŚMIN, BFT C3IS JAŚMIN i CID JAŚMIN w następujących głównych obszarach tego ćwiczenia:

• MIP (poprzez realizację testów z zakresu ustandaryzowanej wymiany i gromadzenia danych operacyjnych dla systemów pracujących na różnych modelach baz danych);
• Land (poprzez wykonanie sprawdzeń z zakresu współpracy, wymiany informacji i prowadzenia operacji przy współdziałaniu z systemami wojsk lądowych);
• FFT (poprzez realizację testów z zakresu wymiany informacji o położeniu wojsk własnych i sojuszniczych, a także wykonanie elementów scenariusza CID zgodnie z ADatP-37);
• Comms (poprzez wykonanie sprawdzeń z zakresu wymiany danych i głosu w sieciach taktycznych oraz z wykorzystaniem różnego rodzaju radiowych środków łączności, w tym z powodzeniem zrealizowano procedurę DACAS);
• Maritime (poprzez realizację testów z zakresu współpracy, wymiany informacji i prowadzenia operacji przy współdziałaniu z systemami sił morskich);
• Air (poprzez realizację testów z zakresu współpracy, wymiany informacji i prowadzenia operacji przy współdziałaniu z systemami sił powietrznych, w tym pobranie i zobrazowanie ACO);
• Space (poprzez realizację sprawdzeń z zakresu współpracy i wymiany informacji przy współdziałaniu w przestrzeni kosmicznej, polegających na zobrazowaniu sytuacji zagłuszania sygnału GPS przez systemy przeciwnika. W tym obszarze rozwiązania TELDAT brały udział już kolejny raz i też były jedynymi spośród polskich systemów);
• Cyber (poprzez realizację badań związanych z ochroną sieci i systemów koalicyjnych przed cyberatakami);
• TDL (poprzez wykonanie sprawdzeń z zakresu wymiany / pozyskiwania informacji taktycznych ze wszystkich dostępnych elementów / sensorów pola walki, np.: radarów, sonarów oraz systemów identyfikacji i obserwacji);
• LOG (poprzez realizację testów z zakresu wymiany i gromadzenia: danych o zasobach logistycznych, medycznych oraz informacji o przemieszczaniu i transporcie wojsk);
• MandS (poprzez wykonanie sprawdzeń systemów symulacji, zapewniających środowisko do rozegrania wielopoziomowych rozproszonych ćwiczeń, szkoleń i modelowania działań połączonych);
• OpCmd (poprzez wykonanie sprawdzeń i koordynację wszystkich zdolności w ramach operacji wielodomenowych w celu zapewnienia tła operacyjnego i możliwości wykonywania symulacji operacyjnej architektury dowodzenia / C2);
• GeoMetOc (poprzez realizację testów mających na celu ocenę i poprawę standardów interoperacyjności w zakresie danych geograficznych i meteorologicznych).

W obszarze niniejszych testów przeprowadzono m.in. pozytywną weryfikację najnowszych zdolności i szeregu zaimplementowanych standardów interoperacyjności w SWD C3IS JAŚMIN oraz jego oprogramowań / systemów (w tym oczywiście HMS C3IS JAŚMIN), które znacząco wzbogacają Uniwersalny Zestaw Usług tego pierwszego kompleksowego rozwiązania (z którego - co bardzo ważne - łatwo i sprawnie mogą korzystać HMS C3IS JAŚMIN i inne ww. systemy JAŚMINA), np. w przedmiocie: wymiany danych oraz zobrazowania sytuacji lądowej, powietrznej i morskiej pomiędzy systemami natowskimi oraz innych państw koalicyjnych, a także budowania świadomości operacyjnej.

Odbyło się to zwłaszcza w zakresie najnowszych wersji standardów: MIP 4.3 i 3.1, ADatP-37, ADatP-36, FFT, ADatP-3, RAP, RMP, VMF, Link 16, OTH-GOLD, JDSS 1.1, HLA, NVG, APP-11, WMS, WMTS, WFS, APP-6C oraz BRM (innowacyjnego i unikalnego mechanizmu komunikacji klasy RRM - Radio Replication Mechanism, w całości opracowanego i od lat rozwijanego przez TELDAT).

Powyższe sprawdzenia wykonano przy wymianie danych z krajowymi oraz sojuszniczymi systemami lądowymi, powietrznymi i morskimi (w tym NATO-wskimi, będącymi np. w dyspozycji: Belgii, Czech, Estonii, Finlandii, Hiszpanii, Holandii, Kanady, Litwy, Łotwy, Niemiec, Portugalii, Rumunii, Słowenii, Szwecji, Turcji, USA, Węgier i Włoch).

5. Mobilnym, realizowanym w obszarze Communications Focus Area (Comms FA), w którym, ponownie z powodzeniem również brały udział ww. systemy BMS JAŚMIN, JFSS JAŚMIN, DSS JAŚMIN oraz BFT C3IS JAŚMIN i które w większości jako jedyne wyroby tej klasy już od 2012 r. są z powodzeniem eksploatowane (w tym sprawdzane, czyli zdecydowanie najdłużej) w działaniu dynamicznym omawianego ćwiczenia, które jest najważniejszym w odniesieniu do wyrobów tej klasy. W ramach tej grupy testów wymienione rozwiązania potwierdziły m.in. zdolności:

• do integracji i współpracy z innymi narodowymi i sojuszniczymi systemami: dowodzenia, wsparcia działań wojsk, łączności, rozpoznania oraz symulacyjno-szkoleniowymi;
• w zakresie funkcjonalności BFT przy praktycznym wykorzystaniu radiowych środków łączności (np. eksploatowanych w Siłach Zbrojnych RP) oraz wspomnianego protokołu BRM;
• do implementacji standardu JDSS (Joint Dismounted Soldier System), który z roku na rok zyskuje na popularności w tym obszarze sprawdzeń.